- Inleiding
Geschiedenis van het archief | De Lutheranen in Apeldoorn laten hun plaatselijke historie hier beginnen in 1896, het jaar waarin de kerk gebouwd werd aan de Parkweg, later de professor Röntgenstraat. In 1894 komen de Luthersen in Apeldoorn voor het eerst bij elkaar. Om de veertien dagen is er een bijeenkomst in het gebouw van de toenmalige Bouwmij aan de Paslaan, later het Tempelierenhuis, de Corner en in 1896 de Kijkshop. De bijeenkomsten worden geleid door ds. Stellwag uit Deventer, tot wiens kerkelijk gebied Apeldoorn dan behoort. Dit zijn bijeenkomsten van het Luthers Genootschap voor in- en uitwendige zending. De afdeling Apeldoorn van dit genootschap wordt opgericht op 9 januari 1896. Ds. Stellwag van Deventer is voorzitter. In 1905 huurt koningin Wilhelmina twee banken voor de hofhouding, prins Hendrik is Luthers. In 1912 komt Apeldoorn onder de gemeente Doesburg en ds. C.Th. Scharten leidt nu de diensten. Op 10 september 1925 is de officiële stichting van de Lutherse gemeente Apeldoorn, nog wel als filiaal van de gemeente Doesburg. De afdeling Apeldoorn wordt nu een gemeente. Ds. Scharten uit Doesburg blijft de diensten leiden. Als eerste wapenfeit moet het kerkgebouw gekocht worden van het Luthers genootschap voor in- en uitwendige zending, de kosten bedragen f 10.000. Dit moet binnen een tijdsbestek van tien jaar zijn beslag krijgen. Dit wordt geëffectueerd op 6 juni 1928 door het tekenen van de koopakte. Op 18 juni 1930 wordt Apeldoorn een zelfstandige gemeente. Dit houdt in dat Apeldoorn het recht krijgt een eigen predikant te beroepen, wel samen met Doesburg. Op 1 januari 1956 wordt deze combinatie opgeheven. Doesburg gaat dan samen met Doetinchem. In 1933 wordt de pastorie gebouwd aan de Daendelsweg. Architect is J.A. Heuvelink. Apeldoorn had nog steeds geen vaste eigen predikant en men was van mening dat het niet hebben van een pastorie daar de oorzaak van was. De eerste bewoner was het gezin van ds. P.H. Borgers. Sinds 1 december 1916 verscheen het kerkblad “Opwaarts” onder redactie van DS. C.Th. Scharten. Op 1 april 1942 wordt de uitgave gestaakt in verband met de bezuiniging op papierverbruik. Het verbod kwam van de overheid. Meerdere gemeentes mogen wel een gezamenlijk blad uitgeven. In dit geval zijn dat Apeldoorn, Arnhem, Deventer, Doesburg, Ede, Tiel en Nijmegen. De naam wordt dan “de Evangelisch Lutherse Kerk”. Alleen het noodzakelijkste nieuws wordt vermeld. In de twintiger en dertiger jaren van de vorige eeuw wonen er veel Duitse dienstmeisjes in Nederland. Voor hen werd af en toe een gezellige middag georganiseerd en wekelijks een kerkdienst voor de “Deutsche Evangelische Verein”. Opmerkelijk is dat zich onder de aanwezigen nogal wat adel bevindt: baronessen, baronnen, douarières. En “de heer inspecteur van policie” heeft een plaats op bank 12, die gratis voor hem gereserveerd is. Op 7 december 1944 wordt ds. Borgers gearresteerd en naar kamp Amersfoort gebracht. Vanaf Amersfoort wordt hij getransporteerd naar Neuengamme, waar hij op 7 februari 1945 overlijdt. Op 17 februari 1945 komt kerkrentmeester A.C. Koot ook om in Neuengamme. Sinds de 60-er en 70-er jaren van de vorige eeuw schrijdt de oecumene voort. Men werkt samen in de “Samen op Weg” kerken en met de R.K. kerk in de persoon van pater B.J. Bergen, die ook wel voorgaat in de eredienst. Sinds 1 mei 2004 maakt de kerk onderdeel uit van de PKN kerk (Hervormden, Gereformeerden en Lutheranen). |
|
|
| Voorwaarden |
| Voorwaarden voor raadpleging | Deels niet openbaar |
|
| Verantwoording |
| Geraadpleegde literatuur: Heineman, Mieke E.F en Stoel, W.F. Ds.: Daar staat een Zwaan op de toren; Impressies van honderd jaar Lutheranen en hun kerk in Apeldoorn, 1896-1996. |
|
|