- Inleiding
| Geschiedenis van het archief | De molen is beter bekend als de Wenumse watermolen of de korenmolen van Van Bree, aangezien Wenum ook nog een windkorenmolen heeft, de molen van Vorderman.
In 1395 is de hertog van Gelre eigenaar en in 1434 krijgt Johan Doys de molen in erfpacht. In 1440 gaat de erfpacht over aan klooster Monnikhuizen bij Arnhem. Na de reformatie kwamen de bezittingen van Monnikhuizen onder beheer van de Staten van het kwartier Veluwe van het hertogdom Gelre. Met ingang van mei 1633 werd de molen verpacht aan Gerrit Lamberts. In de eerste helft van de 18e eeuw komt de molen in handen van Dries Cornelis Nijlandt en in 1752 werd zij overgedragen aan Elbert Wijnbergen. In 1768 koopt Daniel de Jong het object en maakt er een kopermolen van. In 1858 krijgt de molen weer zijn oorspronkelijke bestemming terug en wordt lederfabrikant Peter Kok Ankersmit eigenaar. In 1882 raakt met Hendrik van Bree als molenaar de naam van Bree aan de molen verbonden. Van Bree was eerst huurder, maar werd later met C.H. Weverink eigenaar. In 1966 wordt R. Fikse eigenaar en directeur van de N.V. Wed. H. van Bree. In 1970/1971 koopt de gemeente de molen met bijgebouwen, aangezien zij landschappelijk en historisch van grote waarde is. Anders dreigt teloorgang omdat men bang is dat de gebouwen in handen komen van een bedrijf dat grote verbouwingen wil plegen om de exploitatie rendabel te maken. In 1982 wordt het complex in een stichting opgenomen waarin de gemeente als eigenaar ook een bestuurder aanstelt. Rijk, provincie en gemeente geven subsidie. Het gebouw is een rijksmonument.
Hendrik van Bree is op 21 december 1826 geboren in Wisch en overleed op 18 januari 1901 in Apeldoorn. Samen met zijn vrouw Berendina de Kinkeler, geboren 26 maart 1848 in Wehl, vestigt hij zich op 29 augustus 1881 in Apeldoorn. Het echtpaar had veel kinderen, zodat jarenlang een Van Bree als eigenaar op de molen zat. |
|
|
| | Verantwoording |
| Bronnen:
Literatuur:
R. Hardonk; Pampiermaekers etc.
Gelders molenboek
H. Hagens; Op de kracht van stromend water.
Archiefstukken:
Bevolkingsregister
Archief Gemeentewerken 1956-1985 inventarisnummer 311: aankoop van de panden Oude Zwolseweg 158-164 in 1970/1971
Archief secretaire 1946-1985 inventarisnummer 1639: aankoop Wenumse
watermolen in 1970/1971
Archief secretarie: inventarisnummer 9556 Verlenen van bijdragen in de onderhoudskosten van wind- en watermolens
Archief secretarie: inventarisnummer 9558 Bepalen van de bestemming van de molen etc.
Archief secretarie: inventarisnummer 9559 Deelnemen in de Stichting “Wenumse Watermolen” t.b.v. beheer, restauratie en exploitatie 1971- 1985. |
|
|
